Νοεμβρίου 30
Μνήμη του αγίου ενδόξου και πανευφήμου Αποστόλου
Ανδρέα του Πρωτοκλήτου
(Ιω. α΄, 36-52)
Η σημερινή ευαγγελική περικοπή, αγαπητοί μου αδελφοί, κατά παρέκβαση της σειράς του Ευαγγελίου του Λουκά, είναι αφιερωμένη στον εορταζόμενο Άγιο, τον ένδοξο και πανεύφημο Απόστολο Ανδρέα τον πρωτόκλητο. Στον Άγιο αυτόν θα αφιερώσουμε και εμείς τη σημερινή ομιλία.
Βέβαια, για να διηγηθεί κάποιος επαρκώς τον θαυμαστό βίο του Αγίου θα χρειαζόταν χρόνο πολύ και φώτιση εκ Θεού, πράγματα που εμείς δεν διαθέτουμε. Για αυτό ακροθιγώς θα επιλέξουμε μερικά μόνο από τα στοιχεία της ζωής του, που έχουν όμως πολλά να μας διδάξουν.
Ο Απόστολος Ανδρέας καταγόταν από την Βηθσαϊδά, ήταν υιός του Ιωνά και αδελφός του πρωτοκορυφαίου Αποστόλου Πέτρου. Η οικογένεια του Ανδρέα και ο ίδιος ήταν ψαράδες. Πολύ νωρίς όμως ο εκλεκτός του Θεού Απόστολος διάλεξε τον δρόμο της αφιέρωσης στον Θεό γενόμενος μαθητής του Ιωάννη του Προδρόμου. Ο ίδιος ο Προφήτης και Πρόδρομος του Χριστού μαρτύρησε ενώπιον του Ανδρέα και του ευαγγελιστή Ιωάννη ότι ο Ιησούς είναι «ο αμνός του Θεού» και αμέσως ακολούθησαν τον Χριστό ως δικοί Του πλέον μαθητές.
Ο Ανδρέας είχε την μεγάλη ευλογία να κληθεί πρώτος ανάμεσα στους δώδεκα μαθητές του Χριστού, για αυτό και ονομάστηκε Πρωτόκλητος. Είχε μάλιστα τέτοια αγάπη και αφοσίωση προς τον διδάσκαλό του, που επιθυμούσε από πολύ νωρίς να αξιωθεί του μαρτυρίου για χάρη του Χριστού.
Ο Ανδρέας ήταν ο μαθητής του Χριστού, που πλησίασε τον Κύριο στην έρημο όταν πείνασε το πλήθος των πεντακις χιλίων ανδρών χωρίς τις γυναίκες και τα παιδιά, και τον ρώτησε «τί να κάνουν που έχουν να χορτάσουν τόσο πλήθος, ενώ έχουν μόνο πέντε άρτους και λίγα ψάρια;» και αμέσως ακολούθησε το θαύμα του πολλαπλασιασμού των άρτων.
Μετά την Ανάληψη του Ιησού και την Πεντηκοστή, όταν έλαβαν οι Μαθητές την Θεία Χάρη του Παρακλήτου, έριξαν κλήρο σε ποιά μέρη της γης θα διδάξει ο καθένας τον χριστιανισμό, κατά την εντολή του Ιησού: «πορευθέντες μαθητεύσατε πάντα τα έθνη».
Στον Απόστολο Ανδρέα, λοιπόν, έτυχε η Ελλάδα ολάκερη, η Μακεδονία, η Θεσσαλία, από τη Θεσσαλονίκη μέχρι τα Φάρσαλα και την Αχαΐα. Πέραν τούτων ο Απόστολος κήρυξε και σε όλα τα μέρη της Ανατολής, της Μαύρης Θάλασσας και της Σκυθίας. Ο Απόστολος Ανδρέας είναι και ο ιδρυτής και πρώτος επίσκοπος της εκκλησίας της Κωνσταντινουπόλεως, γι’ αυτό και το Οικουμενικό Πατριαρχείο τον εορτάζει λαμπρώς.
Όπου δίδασκε ο άγιος με την Χάρη του Θεού στους τόπους που περιδιάβηκε, αναρίθμητα θαύματα και θεραπείες μαρτυ-ρούσαν των πραγμάτων και των λόγων την αλήθεια. Και το μεγαλύτερο θαύμα ήταν η μεταστροφή από την πλάνη στην αλήθεια όσων άκουγαν το κήρυγμά του. Στην Αμισό, στην Τραπεζούντα, στη Νίκαια, στην Προποντίδα, αναρίθμητο πλήθος πίστεψε στο κήρυγμα του Ευαγγελίου και βαπτίστηκαν. Όταν έφτασε στην Σινώπη, είχε ήδη πάει ο Απόστολος Ματθίας, τον οποίο κακοφέρθηκαν και φυλάκισαν. Μόλις το έμαθε ο Ανδρέας προσευχήθηκε θερμά και αμέσως έσπασαν τα δεσμά, ανοίχτηκε η φυλακή και ο Ματθίας βγήκε έξω ελεύθερος. Τότε οι Σινωπείς θύμωσαν πολύ και βασάνισαν ανηλεώς τον Απόστολο, ώσπου τον πέταξαν σχεδόν πεθαμένο σε ακάθαρτο τόπο έξω από την πόλη. Το βράδυ, όμως, εμφανίστηκε ο Χριστός, που τον θεράπευσε, και την επόμενη μέρα εισήλθε πάλι χαρούμενος ο Απόστολος στην πόλη, μάλιστα αρτιμελής, μολονότι την προηγουμένη ανάμεσα στα άλλα βασανιστήρια του απέκοψαν και ένα δάχτυλο. Οι κάτοικοι της Σινώπης βλέποντας όλα αυτά τα θαυμάσια μετανόησαν, ζήτησαν συγχώρεση και βαπτίστηκαν όλοι στο όνομα της Αγίας Τριάδος. Την ευλογία επισφράγισε ένα μεγάλο θαύμα του Αποστόλου, που ανέστησε τον φονευθέντα μονογενή υιό μιας γυναίκας.
Αξίζει, τέλος, να σταθούμε στην τελευταία ιεραποστολική στάση του Αποστόλου Ανδρέα, στην πόλη της πελοποννήσου, Παλαιές Πάτρες. Εκεί φιλοξενήθηκε αρχικά από κάποιον Σώσιο, τον οποίο θεράπευσε από ανίατη ασθένεια. Θεράπευσε, επίσης, κάποιον δούλο της Μαξιμίλλας, συζύγου του ηγεμόνα της πόλεως Αιγεάτη, που ήταν βαρειά ασθενής χωρίς ελπίδα ζωής. Λίγες μέρες αργότερα ασθένησε βαρειά και η ίδια η Μαξιμίλλα, χωρίς να μπορέσει να τη θεραπεύσει κανένας γιατρός, παρ’ ότι διέθεσαν όλη την περιουσία τους για τον σκοπό αυτό. Αφού απελπίστηκαν, θυμήθηκαν τον Απόστολο και τον παρακάλεσαν να έλθει. Μόλις έφτασε ο άγιος και με την επίθεση της χειρός του αμέσως η γυναίκα θεραπεύτηκε και σηκώθηκε από την κλίνη της ασθένειας υγιής. Τότε ο ηγεμόνας για να τον ευχαριστήσει του χάρισε θησαυρούς μεγάλους, τους οποίους όμως ο Απόστολος ταπεινά αρνήθηκε, υπενθυμίζοντας τα λόγια και την εντολή του Χριστού «δωρεάν ελάβετε, δωρεάν δότε».
Έτσι με πολλές διδαχές και θαύματα οδήγησε όλους τους κατοίκους της Πάτρας στην πίστη και τον Χριστό.
Λίγο καιρό αργότερα, όμως, ο ηγεμόνας που προαναφέραμε ταξίδεψε στη Ρώμη για να δώσει αναφορά και όταν επέστρεψε έμαθε ότι η σύζυγός του Μαξιμίλλα έγινε χριστιανή. Κυκλωμένος τότε από δαιμόνια και λησμονώντας τις δωρεές του αγίου, θύμωσε πολύ, διέταξε να φυλακίσουν τον άγιο και σκεφτόταν με ποιόν τρόπο να τον θανατώσει. Κατέληξε έτσι στην απόφαση να τον τιμωρήσει με σταυρικό θάνατο, μήπως φοβηθεί ο άγιος και μεταμεληθεί. Ο Άγιος, όμως, που όπως προείπαμε, επιθυμούσε από πολύ νέος τον μαρτυρικό θάνατο σκίρτησε από χαρά, καθώς θα μπορούσε να γίνει κοινωνός στα Πάθη και τον Σταυρό του αγαπημένου του Διδασκάλου. Οδηγήθηκε λοιπόν στον ετοιμασμένο τόπο, προσευχήθηκε, ευλόγησε και δίδαξε για τελευταία φορά τον λαό του Θεού και αγαλλόμενος ανέβηκε στον σταυρό, στον οποίο τον κάρφωσαν οι στρατιώτες με το κεφάλι προς τα κάτω, καθώς εικονίζεται και στις ιερές εικόνες.
Αυτός ήταν με συντομία ο βίος του Πρωτοκλήτου μαθητή, από τον οποίο ας διδαχτούμε και εμείς και ας προσπαθήσουμε να μιμηθούμε τον Άγιο. Στην αποδοχή της κλήσης από τον Χριστό να γίνουμε μαθητές Του. Στον ζήλο. Στην ιεραποστολική μας ευθύνη. Στην αυταπάρνηση και την διάθεση για μαρτύριο. Γιατί, όντως, ακόμα και αν δεν χρειαστεί σήμερα να δώσει κάποιος το αίμα και τη ζωή του για τον Χριστό, το να ζει σύμφωνα με το Άγιο θέλημά Του στους χαλεπούς καιρούς μας είναι μαρτύριο. Προς την κατεύθυνση αυτή ας έχουμε την ευχή και τις μεσιτείες του Αγίου.
