Άγιος Ταράσιος Αρχιεπίσκοπος Κωνσταντινούπολης

Εορτάζει στις 25 Φεβρουαρίου εκάστου έτους.

Άκλειστος όρμος Ταράσιον λαμβάνει,

Κοσμου ταραχής, και ζάλης σεσωσμένον.

Εικάδι εκ ταράχοιο Ταράσιος έπτατο πέμπτη.

Βιογραφία

Ο Άγιος Ταράσιος γεννήθηκε, ανατράφηκε και εκπαιδεύθηκε στην Κωνσταντινούπολη από γονείς ευσεβείς και ευγενείς, τον Γεώργιο, κριτή και πατρίκιο και την Ευκρατία και ήταν θείος του Αγίου Φωτίου (6 Φεβρουαρίου). Λόγω της μεγάλης του μορφώσεως ανυψώθηκε στο αξίωμα του πρωτασηκρίτου.

Οι εκκλησιαστικές περιστάσεις την εποχή εκείνη ήταν αρκετά σοβαρές. Υπήρχε ακόμα ο πόλεμος των εικονομάχων, η δε θέση των Ορθοδόξων έγινε ακόμη πιο δύσκολη δια του θανάτου του Πατριάρχου Παύλου Δ’ του Κυπρίου (30 Αυγούστου). H βασίλισσα Ειρήνη η Αθηναία, η οποία επιτρόπευε τον ανήλικο υιό της Κωνσταντίνο ΣΤ’ (780 – 798 μ.Χ.), κατανόησε, ότι χρειαζόταν εκκλησιαστικός ηγέτης με ευσέβεια, θεολογική κατάρτιση και διοικητική ικανότητα, για να μπορέσει να ανταποκριθεί στις περιστάσεις και τα προβλήματα. Έτσι εξελέγη Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως από τους λαϊκούς ο Άγιος Ταράσιος παρά τις επίμονες αρνήσεις του, αφού έλαβε υπόσχεση από τους βασιλείς, ότι θα συγκληθεί Οικουμενική Σύνοδος που θα αντιμετωπίσει τα διάφορα θεολογικά ζητήματα και τα εκκλησιαστικά θέματα. Η χειροτονία του νέου Πατριάρχου έγινε στις 25 Δεκεμβρίου 784 μ.Χ.

Κατά την διάρκεια της πατριαρχίας του ο Άγιος μερίμνησε για την αποκατάσταση των σχέσεων με την Δυτική Εκκλησία επί Πάπα Αδριανού Α’ (771 – 795 μ.Χ.) και την σύγκλιση της Ζ’ Οικουμενικής Συνόδου, το έτος 787 μ.Χ., στη Νίκαια, η οποία καταδίκασε τους εικονομάχους και ακύρωσε την εικονομαχική Σύνοδο του έτους 754 μ.Χ. θέτοντας ως βάση του δογματικού καθορισμού τα σχετικά συγγράμματα του Αγίου Ιωάννου του Δαμασκηνού (τιμάται 4 Δεκεμβρίου). Η όγδοη συνεδρία της Συνόδου έγινε στην Κωνσταντινούπολη, στα ανάκτορα, όποι οι βασιλείς Ειρήνη και Κωνσταντίνος υπέγραψαν τους Όρους της Συνόδου.

Στην ευσέβεια και το εκκλησιαστικό ήθος του Αγίου οφείλεται και η μέριμνα που έλαβε η Εκκλησία κατά της σιμωνίας, του χρηματισμού δηλαδή για την απόκτηση εκκλησιαστικών αξιωμάτων και ιδιαίτερα των επισκοπικών θέσεων. Παράλληλα ο Άγιος ανέπτυξε πλούσια φιλανθρωπική και κοινωνική δράση και διακρίθηκε για την ελεημοσύνη του προς τους πτωχούς.

Η αγάπη του προς τον μοναχισμό εκφράστηκε και με την ίδρυση Μονής στο στενό του Βοσπόρου, στην οποία και ενταφιάσθηκε μετά την οσιακή κοίμησή του την Τετάρτη της Α’ εβδομάδας των Νηστειών, το έτος 806 μ.Χ. Ο αυτοκράτορας Μιχαήλ Α’ ο Ραγκαβές (811 – 813 μ.Χ.) τον Μάρτιο του έτους 813 μ.Χ. ενέδυσε τον τάφο του Αγίου με άργυρο, επιδεικνύοντας έτσι και αυτός και η βασίλισσα Προκοπία τον σεβασμό τους προς την μνήμη του Αγίου.

Η Σύναξη του Αγίου Ταρασίου ετελείτο στη Μεγάλη Εκκλησία.

Απολυτίκιον

Ήχος δ’.

Κανόνα πίστεως, και εικόνα πραότητος, εγκρατείας διδάσκαλον, ανέδειξε σε τη ποίμνη σου, η των πραγμάτων αλήθεια· δια τούτο εκτήσω τη ταπεινώσει τα υψηλά, τη πτωχεία τα πλούσια. Πάτερ Ιεράρχα Ταράσιε, πρέσβευε Χριστώ τω θεώ, σωθήναι τας ψυχάς ημών.

Έτερον Απολυτίκιον

Ήχος γ’. Την ωραιότητα.

Βίου ορθότητι, καλλωπιζόμενος, φωστήρ υπέρλαμπρος, ώφθης του Πνεύματος, και την Εικόνα του Χρίστου, Συνόδω εν τη Έβδομη, προσκυνείν εκήρυξας, ορθοδόξως μακάριε, στύλος και εδραίωμα, Εκκλησίας γενόμενος, διο τους σους αγώνας γεραίρει, Πάτερ Ιεράρχα Ταράσιε.

Κοντάκιον

Ήχος δ’. Επεφάνης σήμερον.

Ώσπερ μέγας ήλιος, ταις των δογμάτων, και θαυμάτων λάμψεσι, φωταγωγείς διαπαντός, της οικουμένης το πλήρωμα, ουρανομύστα, παμμάκαρ Ταράσιε.

Έτερον Κοντάκιον

Ήχος γ’. Η Παρθένος σήμερον.

Ορθοδόξοις δόγμασι, την Εκκλησίαν φαιδρύνας, και Χριστού μακάριε, την σεβασμίαν Εικόνα, σέβεσθαι, και προσκυνείσθαι πάσι διδάξας, ήλεγξας, Εικονομάχων άθεον δόγμα· δια τούτο σοι βοώμεν, Ω Πάτερ χαίροις, σοφέ Ταράσιε.

Κάθισμα

Ήχος πλ. δ’.Την Σοφίαν και Λογον.

Κατά παθών βασιλεύσας των της σαρκός, Ιεράρχης εχρίσθης θεοπρεπώς, και την βασιλεύουσαν, ορθοδόξως εποίμανας, απελάσας θήρας, αιρέσεων θεόπνευστε, την των σεπτών εικόνων, τρανώσας προσκύνησιν· όθεν μετά τέλος, ατελεύτητον χάριν, αξίως κεκλήρωσαι, Ιεράρχα Ταράσιε. Δια τούτο βοώμέν σοι. Πρέσβευε Χριστώ τω Θεώ, των πταισμάτων άφεσιν δωρήσασθαι, τοις εορτάζουσι πόθω, την αγίαν μνήμην σου.

Ο Οίκος

Την σκοτισθείσάν μου ψυχήν τω σκότει των πταισμάτων, φωτί του σου ελέους καταύγασον Σωτήρ μου, και λογισμόν επ’ αγαθοίς δώρησαί μοι Χριστέ μου, εκκαθάρας την αχλύν των φαύλων ενθυμήσεων, ίν’ όπως κατ’ αξίαν ισχύσω τον σον Ιεράρχην ανυμνήσαι, και φθάσαι τον βίον, και τας πράξεις τας λαμπράς, και την ένθεον πίστιν, και τον ζήλον, ον υπέρ της σης εκτήσατο, Εκκλησίας, ήτις κατά χρέος αυτόν ευφημούσα κραυγάζει· Ουρανομύστα, παμμάκαρ Ταράσιε.

Ιερά Λείψανα: Αποτμήματα του Ιερού Λειψάνου του Αγίου βρίσκονται στις Μονές Παντελεήμονος Aγίου Όρους και Τατάρνης Ευρυτανίας.
Οπτικοακουστικό Υλικό