ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ

 

          Πρώτη Κυριακή των νηστειών, σήμερα, αδελφοί μου αγαπητοί, ημέρα γνωστή ως Κυριακή της Ορθοδοξίας. Σήμερα,  γιορτάζει η πίστη μας, γιορτάζει η Εκκλησία, γιορτάζουμε όλοι μας και ομολογούμε με χαρά την ορθήν δόξαν. Περισσότερο συγκεκριμένα, γιορτάζει η Εκκλησία την αναστήλωση των ιερών εικόνων μετά την μακρόχρονη πληγή και ταλαιπωρία της Εικονομαχίας. Εκείνης της πλάνης, που θεωρούσε ειδωλολατρεία την προσκύνηση των ιερών εικόνων, τις κατέβαζε βίαια από τις εκκλησιές και τις έκαιγε σε ένδειξη της αντιεικονικής της μανίας. Χρειάστηκαν αγώνες μεγάλοι, πέννες φωτισμένες, στόματα αγίων εμπνευσμένα, για να ανασκευάσουν την αίρεση της εικονομαχίας και να διατυπωθεί με σαφήνεια η πίστη και η θεολογία της Εκκλησίας μας, ότι η τιμή της εικόνος διαβαίνει επί το πρωτότυπον, όπως πολύ όμορφα έγραψε ο Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός. Όταν, δηλαδή, προσκυνάμε μία εικόνα, δεν προσκυνάμε το ξύλο ή τα υλικά ή τα χρώματα, κάτι που όντως θα ήταν ειδωλολατρεία, αλλά το πρόσωπο που εικονίζεται. Προσκυνάμε τον ίδιο τον Χριστό, την ίδια την Παναγία, τους αγίους που εικονίζονται ως να ήταν παρόντες. Γι’ αυτό ο ευλογημένος λαός του Θεού με τόση ευλάβεια προσκυνά τις εικόνες, καθώς αυτές μας ανάγουν μυστηριακά στο πρωτότυπο.

          Εμείς, όμως, σήμερα δεν θα πούμε περισσότερα ιστορικά στοιχεία για τη γιορτή της Ορθοδοξίας, αλλά θα προσπαθήσουμε να την προσεγγίσουμε σε κάποιο βαθύτερο νόημα της, ώστε να ωφεληθούμε πνευματικά. Έτσι θα θέσουμε ένα περίεργο ερώτημα και θα προσπαθήσουμε στη συνέχεια να το απαντήσουμε. Το ερώτημα είναι μήπως και εμείς σήμερα είμαστε ή γινόμαστε εικονομάχοι. Μήπως δεν αποδίδουμε την οφειλόμενη τιμή στις ιερές εικόνες και τις καθηλώνουμε σαν εκείνους τους πρώτους εικονομάχους; Όντως, αδελφοί μου, όπως θα αποδειχτεί υπάρχει δυστυχώς πολύ συχνά και έντονα στις ημέρες μας η εικονομαχία με μία διαφορετική έκφραση και μορφή.

          Αν ανατρέξουμε στην αρχή αρχή της Αγίας Γραφής και της δημιουργίας, θα δούμε ότι ο Θεός δημιούργησε τον άνθρωπο κατ’ εικόνα δική Του και καθ’ ομοίωσιν. Κάθε άνθρωπος λοιπόν είναι μία εικόνα του Θεού, και μάλιστα εικόνα έμψυχη και ζωντανή. Είτε ο άνθρωπος αυτός είναι Ιουδαίος είτε Έλλην, είτε Αλβανός είτε Πακιστανός. Ο Θεός δεν πρωσοποληπτεί υπέρ κανενός ανθρώπου και δεν αποκλείει κανέναν από τη σωτηρία. Τους αποκλείουμε, όμως, εμείς από τη ζωή μας. Έρχεται μία ζωντανή εικόνα του Θεού να ζητήσει τη βοήθεια ή την αγάπη μας ενδεχομένως και, ενώ εμείς θα έπρεπε με την ευλάβεια που προσκυνάμε μια εικόνα να αντικρύσουμε το πρόσωπο, εγκλωβιζόμαστε στον εγωϊσμό και την αυτάρκεια μας και γυρίζουμε αποστρέφοντας αλλού το δικό μας πρόσωπο.

          Πολύ πιο ενδεικτικό παράδειγμα, όμως, είμαστε εμείς οι ίδιοι. Γιατί και εμείς είμαστε εικόνες του Θεού. Είμαστε όμως; Η παράδοση μας λέει ότι με την αμαρτία το κατ’ εικόνα αμαυρώνεται, μαυρίζει δηλαδή σαν τις εικόνες που έκαιγαν οι εικονομάχοι στις πλατείες. Όποτε αμαρτάνουμε μαυρίζουμε και προδίδουμε το κατ’ εικόνα, τη μέγιστη αυτή δωρεά του Θεού. Και αυτό δεν το λέμε για να απελπιστούμε, αλλά για να μετανοήσουμε, να αναγεννηθούμε διά του λουτρού της μετανοίας και να λαμπρύνουμε πάλι την εικόνατ του Θεού. Δεν αρκεί η τιμή και ο σεβασμός στις εικόνες του ναού αλλά και στην δική μας εικόνα. Οφείλουμε να είμαστε εικόνες του Χριστού. Να είμαστε το φως του κόσμου. Να ζει μέσα μας ο Χριστός. Να είμαστε ναός του Αγίου Πνεύματος καλλιεργώντας την παρακαταθήκη της χάριτος, που λάβαμε με το Άγιο Χρίσμα, ώστε να εκκλησιάζουμε τα χαρίσματα μας, να τα χαρίζουμε στην Εκκλησία και τον πλησίον και όταν τα απαιτήσει ο Κύριος μας, να τα επιστρέψουμε πολλαπλάσια ως δούλοι αγαθοί.

          Και με τον ίδιο ακριβώς τρόπο να τιμάμε και να αγαπάμε ως σεαυτόν τον πλησίον. Ως σεαυτόν και ως εικόνα του Θεού. Όπως είναι βλασφημία να σταθεί κάποιος μπροστά σε μια εικόνα του Χριστού και να την υβρίζει, να μαλώνει μαζί της, να κάνει θυμωμένες χειρονομίες, να φθονεί τον Χριστό, το ίδιο ακριβώς είναι και όταν κάνουμε το ίδιο στο συνάνθρωπο. Στον πατέρα, την μητέρα, στα παιδιά, τα αδέλφια, τους γείτονες, τους ενορίτες, τους μετανάστες, τον κόσμο όλο. Αν λοιπόν συνειδητοποιήσουμε πόσο μεγάλη αμαρτία, αντίστοιχη μάλιστα της εικονομαχίας, είναι η περιφρόνηση του πλησίον, τότε θα βοηθηθούμε και θα ωφεληθούμε να κάνουμε έναν καινούριο αγώνα προς αυτή την κατεύθυνση και ας είναι αυτό το μήνυμα της φετινής Κυριακής της Ορθοδοξίας. Να αναστηλώσουμε τις ιερές εικόνες των προσώπων μας, να τις λευκάνουμε υπέρ χιόνα και να τις λαμπρύνουμε με συντετριμμένη και τεταπεινωμένη καρδιά και αυτή την εικόνα του Θεού να αντικρύζουμε πάντα στο πρόσωπου του πλησίονος αδελφού.